افراز ملک مشاع
افراز ملک مشاع به معنای تقسیم ملک بین مالکان و مشخص کردن سهم هر فرد است. این افراز می‌تواند به دو صورت اجباری و تراضی انجام شود:
- افراز اجباری: در این حالت، افراز ملک مشاع توسط دادگاه یا اداره ثبت اسناد بر اساس قوانین و مقررات مربوطه انجام می‌شود. دادگاه یا مقام مربوطه، حدود سهم هر یک از مالکان را مشخص می‌کند و سپس مالکان باید این تقسیمات را پذیرفته و اجرایی کنند.
- افراز تراضی: در این حالت، مالکان با یکدیگر مذاکره و توافق می‌کنند تا سهم هر فرد از ملک مشاع به صورت توافقی و اختیاری مشخص شود. این نوع افراز بر اساس توافقات طرفین صورت می‌گیرد و دادگاه یا مقامی دیگر در میان نیست.
در هر دو حالت، توجه به قوانین مربوطه و انجام مراحل به درستی بسیار حیاتی است تا تقسیمات به صورت قانونی و با احترام به حقوق هر مالک انجام شود. این افرازها ممکن است با هزینه‌های مختلف و الزامات متفاوت همراه باشند که باید مورد بررسی دقیق قرار گیرند.
نحوه افراز اجباری ملک مشاع چگونه است ؟
افراز اجباری ملک مشاع معمولاً بر اساس قوانین و مقررات مربوطه توسط دادگاه یا اداره ثبت اسناد صورت می‌گیرد. در زیر دو نحوه اصلی برای افراز اجباری ملک مشاع توضیح داده شده است:
- تقسیم به تعداد افراد: در این روش، مالکیت ملک مشاع بر اساس تعداد افرادی که سهم دارند، تقسیم می‌شود. دادگاه یا مقام مربوطه با توجه به شرایط و مقررات قانونی، سهم هر فرد را مشخص می‌کند. این تقسیمات ممکن است بر اساس عواملی مانند میزان سرمایه گذاری، استفاده، یا سایر عوامل مربوطه انجام شود. سپس دادگاه یا مقام مربوطه حکم خود را صادر می‌کند که تقسیم ملک مشاع را مشخص می‌کند.
- فروش ملک و تقسیم درآمد: در برخی موارد، به جای تقسیم ملک مشاع بین افراد، ممکن است ملک به فروش برسد و درآمد حاصل از فروش ملک بین مالکان تقسیم شود. این فروش ممکن است توسط دادگاه یا مقام مربوطه صورت بگیرد و پس از فروش، مبلغ حاصل از فروش بین مالکان تقسیم می‌شود.
در هر دو حالت، تصمیم گیری و اجرایی شدن افراز اجباری ملک مشاع بر اساس مقررات و قوانین مربوطه انجام می‌شود و مالکان باید به حکم دادگاه یا مقام مربوطه پایبند باشند.
- افراز اجباری ملک مشاع توسط دادگاه ممکن است در شرایط خاصی صورت گیرد و مالکان می‌توانند درخواست خود را جهت افراز ملک مشاع به دادگاه ارائه کنند. اما برای انجام این افراز، باید شرایطی رعایت شود که عبارتند از:
- عدم وجود مشکلات یا سوابق ثبتی: ملک مشاع باید بدون هیچ مشکل یا سابقه ثبتی ناشی از تعارضات قانونی یا مسائل دیگری باشد که مانع افراز آن شود.
- مساحت ملک: مساحت ملک مشاع باید از حد تعیین شده برای افراز توسط اداره ثبت بیشتر نباشد. در غیر این صورت، اداره ثبت این افراز را تایید نخواهد کرد.
- تصمیم اداره ثبت: اگر ملک مشاع توسط اداره ثبت غیرقابل افراز تشخیص داده شده باشد، در این صورت می‌توان به دادگاه مراجعه کرد تا امکان افراز ملک مشاع توسط دادگاه مورد بررسی قرار گیرد و تصمیمی در این خصوص اتخاذ شود.
بنابراین، این شرایط باید رعایت شود تا افراز اجباری ملک مشاع توسط دادگاه صورت بگیرد و مالکان بتوانند به منظور افراز ملک مشاع به دادگاه درخواست خود را ارائه کنند.
- اگر ملک مشاعی در یکی از دفاتر ثبت اسناد رسمی ثبت شده باشد، افراز اجباری ملک مشاع توسط اداره ثبت امکان پذیر است. در این صورت، مالک یا مالکان می‌توانند به اداره ثبت مراجعه کرده و درخواست افراز ملک مشاع را به ثبت برسانند.در این روش، اداره ثبت مسئول بررسی درخواست و انجام افراز ملک مشاع است. این اداره بر اساس قوانین و مقررات مربوطه اقدام به تقسیم ملک مشاع بین صاحبان آن می‌نماید. این فرآیند معمولاً تحت نظر کارشناسان حوزه مالی و قانونی صورت می‌گیرد تا تقسیم منصفانه و مطابق با قوانین انجام شود.در نهایت، پس از انجام افراز، سند مالکیت جدید برای هر یک از مالکان صادر خواهد شد که به طور رسمی مالکیت آن‌ها را بر روی قسمت مخصوص به خود در ملک مشاع نشان می‌دهد.
پس از ثبت درخواست افراز در اداره ثبت، نماینده‌ای از این اداره به محل ملک مشاع مراجعه خواهد کرد تا ملک را بررسی کرده و جزئیات لازم را از آن دریافت کند. این مراجعه به منظور بررسی و اطمینان از صحت اطلاعات مربوط به ملک، مانند موقعیت و مساحت آن، انجام می‌شود.
پس از ارائه محل و پلاک ثبتی ملک مشاع به منظور نقشه‌برداری، مساحت آن توسط نقشه‌بردار محاسبه می‌شود. در صورتی که مساحت ملک در حد استاندارد مد نظر اداره ثبت باشد، یک جلسه‌ی مشترک برگزار می‌شود که نماینده اداره ثبت و نقشه‌بردار به همراه صاحبین ملک مشاع در آن حضور دارند.
در این جلسه، نقشه‌بردار مسئول تهیه نقشه افرازی ملک مشاع است که پس از تهیه، آن را به صاحبین ملک مشاع ارائه می‌دهد تا آن‌را بررسی کرده و در صورت تأیید، امضا کنند. پس از امضای صاحبین، افراز توسط نقشه‌بردار انجام می‌شود و سپس اداره ثبت آن را تایید می‌کند.
در انتها، گواهی افراز به صاحبین ملک مشاع ارسال می‌شود تا این امر به طور رسمی اعلام شود و مالکان اطلاعات جدید مالکیت خود را دریافت کنند.
