سرقت ارز دیجیتال، پیشگیری و شکایت
اگر ارز دیجیتال شما دزدیده شود، نخستین قدم حفظ آرامش است، زیرا بازیابی ارز دیجیتال دزدیده شده معمولاً بسیار سخت و در بسیاری از موارد غیرممکن است. از آنجا که بلاک چین اطلاعات هویتی افراد را ثبت نمیکند و داراییها به کلید خصوصی مربوط میشوند، در صورتی که کلید خصوصی شما لو برود یا دزدیده شود، شما قادر به بازیابی آن نخواهید بود.
اما در صورتی که سرقت انجام شود و ارز دیجیتال بلافاصله توسط سارق به صرافیها منتقل شود و نقد شود، ممکن است امکان پیگیری وجود داشته باشد. برای این منظور:
- حفظ آرامش: ابتدا باید آرامش خود را حفظ کنید و بدانید که در اغلب موارد، بازیابی ارز دیجیتال غیرممکن است.
- مراجعه به وکیل متخصص: برای پیگیری قانونی سرقت ارز دیجیتال، باید به یک وکیل با تجربه در زمینه ارزهای دیجیتال و مسائل قانونی آن مراجعه کنید.
- اعلام به مراجع قانونی: وکیل شما میتواند موضوع را به پلیس و مراجع قانونی اطلاع دهد تا اقدامات لازم برای پیگیری سرقت و شناسایی سارق انجام شود.
لازم به ذکر است که در صورت فروش ارز دیجیتال در صرافیها، شانس پیگیری افزایش مییابد، اما این امر همچنان پیچیدگیهای زیادی دارد.
راهکار های پیشگیری از سرقت ارز دیجیتال
برای پیشگیری از سرقت ارز دیجیتال از کیف پول شخصی، رعایت چند نکته مهم و استفاده از روشهای مناسب میتواند بسیار مؤثر باشد:
- انتخاب کیف پول دیجیتالی مناسب:
- انتخاب نوع کیف پول دیجیتال اهمیت زیادی دارد. کیف پولهای سختافزاری، که به صورت آفلاین کار میکنند، ایمنترین گزینهها هستند. کیف پولهای موبایلی و نرمافزاری به دلیل اتصال به اینترنت، بیشتر در معرض خطر هک و سرقت قرار دارند.
- کیف پولهای آفلاین مانند کیف پول کاغذی یا سختافزاری (مانند Trezor یا Ledger) به دلیل عدم اتصال به اینترنت، از خطرات آنلاین جلوگیری میکنند.
- محافظت از کلیدهای خصوصی، رمز عبور و عبارت بازیابی:
- کلید خصوصی شما شبیه به یک کلید فیزیکی برای دسترسی به داراییهای دیجیتال است. این کلید باید بهطور محرمانه و امن نگهداری شود.
- رمز عبور و عبارت بازیابی (recovery phrase) نیز باید در مکانی ایمن و دور از دسترس دیگران قرار گیرد. پیشنهاد میشود که این اطلاعات را در یک محل فیزیکی مانند یک خزانه امن نگهداری کنید و از ذخیره آنها در دستگاههای آنلاین خودداری کنید.
- اجتناب از حمله فیشینگ:
- حملات فیشینگ یکی از رایجترین روشهای سرقت ارز دیجیتال است. در این حملات، هکرها از وبسایتهای جعلی یا ایمیلهای تقلبی برای فریب کاربران و گرفتن اطلاعات حساسشان استفاده میکنند.
- همیشه آدرس سایتهای معتبر را به دقت چک کنید و از کلیک بر روی لینکهای مشکوک یا نامعتبر خودداری کنید. بهتر است وارد سایتها به صورت دستی و با وارد کردن آدرس رسمی در مرورگر شوید.
- مقابله با بدافزارها:
- نرمافزارهای مخرب (بدافزارها) میتوانند به دستگاه شما وارد شوند و اطلاعات حساس مانند کلید خصوصی و رمز عبور کیف پول دیجیتال شما را سرقت کنند.
- برای جلوگیری از این تهدید، از نرمافزارهای ضد ویروس معتبر استفاده کنید و از دانلود برنامههای ناشناخته یا مشکوک خودداری کنید. همچنین بهروزرسانی منظم سیستمعامل و اپلیکیشنهای خود را فراموش نکنید.
با رعایت این نکات و افزایش آگاهی درباره تهدیدات امنیتی، میتوانید امنیت کیف پول دیجیتال خود را تا حد زیادی افزایش دهید.
بررسی قانون ارز دیجیتال در ایران
در ایران، وضعیت قانونی ارزهای دیجیتال به طور نسبی شفاف است، اما همچنان برخی ابهامات در خصوص کاربردها و مقررات دقیق وجود دارد. در بهمن ماه ۱۳۹۷، بانک مرکزی ایران قوانین مرتبط با ارز دیجیتال را تصویب کرد که برخی از نکات مهم آن به شرح زیر است:
- ممنوعیت استفاده از رمز ارزها برای پرداختهای الکترونیکی:
- استفاده از ارزهای دیجیتال برای پرداختهای الکترونیکی در ایران ممنوع است. این به این معناست که نمیتوان از ارزهای دیجیتال به عنوان وسیلهای برای خرید کالا یا خدمات استفاده کرد. اما خرید و فروش ارز دیجیتال به خودی خود ممنوع نیست و هنوز میتوان آنها را در صرافیهای ایرانی خرید و فروش کرد.
- تبادلات ارز دیجیتال در صرافیهای ایرانی:
- در صرافیهای داخلی، خرید و فروش ارزهای دیجیتال (مانند بیت کوین و اتریوم) مجاز است. این صرافیها تنها میتوانند ارزهای دیجیتال را در محیطهای کنترلشده تبادل کنند و از آنها به عنوان ابزار پرداخت در بازارهای دیگر استفاده نمیشود.
- توسعه کیف پول دیجیتال:
- توسعه و استفاده از کیف پول دیجیتال برای ارزهای دیجیتال در ایران مشکلی ندارد. اشخاص حقیقی و حقوقی میتوانند کیف پولهای رمز ارزی ایجاد کنند و آنها را برای نگهداری ارزهای دیجیتال استفاده نمایند.
- عدم وضوح در قوانین مجازات و حقوقی:
- برخلاف برخی از کشورها که قوانین دقیقی در زمینه مجازات استفاده غیرمجاز یا فعالیتهای غیرقانونی در زمینه ارز دیجیتال دارند، در ایران هنوز قوانینی روشن و مشخص از سوی مجلس و قوه قضاییه برای ارزهای دیجیتال به تصویب نرسیده است. این موضوع باعث ایجاد برخی ابهامات در خصوص شرایط قانونی مرتبط با فعالیتهای غیرقانونی در این حوزه میشود.
- مفهوم جرم در حقوق ایران:
- طبق ماده ۲ قانون مجازات اسلامی، «هر فعل یا ترک فعلی که مطابق قانون قابل مجازات یا مستلزم اقدامات تأمینی یا تربیتی باشد، جرم محسوب میشود». بنابراین، در صورتی که استفاده از ارز دیجیتال به تخلفی قانونی منجر شود، میتواند مستوجب مجازات باشد. اما این مجازاتها باید بر اساس قوانینی باشند که بهطور خاص برای این نوع فعالیتها تعیین شدهاند.
بهطور کلی، با وجود تصویب برخی قوانین و مقررات، همچنان در ایران نیاز به قوانین دقیقتر و روشنتر در زمینه ارزهای دیجیتال وجود دارد تا شفافیت بیشتری در خصوص استفاده، تبادل و مجازاتهای مرتبط با آنها ایجاد شود.