طلاق به دلیل ناباروری مرد
براساس ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی ایران، اگر ادامه زندگی زناشویی برای زن موجب عسر و حرج (سختی و مشقت غیرقابل تحمل) شود، وی میتواند درخواست طلاق کند. در این زمینه، ناباروری یا نازایی مرد میتواند به عنوان یکی از دلایل مطرح شود که به زن اجازه میدهد از این ماده قانونی برای درخواست طلاق استفاده کند.
ارتباط ناباروری مرد با عسر و حرج (بند ۵ ماده ۱۱۳۰)
در تبصره این ماده، چندین مصداق از عسر و حرج ذکر شده است، از جمله مواردی که بیماریهای صعبالعلاج و مشکلات روانی یا جسمی که زندگی مشترک را مختل میکنند، میتوانند دلیل طلاق باشند. به این ترتیب، ناباروری یا عقیم بودن مرد که باعث به هم خوردن تعادل زندگی مشترک و به وجود آمدن مشکلات اساسی در زندگی خانوادگی شود، میتواند به عنوان یکی از مصادیق عسر و حرج شناخته شود.
در نتیجه، بند ۵ ماده ۱۱۳۰ بیان میکند که ابتلای زوج به بیماریهای صعبالعلاج یا هر عارضه صعبالعلاج دیگری که زندگی مشترک را مختل کند، میتواند دلیلی برای اثبات عسر و حرج زن باشد. ناباروری نیز به عنوان یک شرایط پزشکی ممکن است در برخی موارد به گونهای باشد که ادامه زندگی مشترک را برای زن با مشقت فراوان همراه کند. در چنین شرایطی، زن میتواند با استناد به این ماده درخواست طلاق بدهد.
نحوه پیگیری طلاق به دلیل ناباروری مرد
- ثابت کردن ناباروری مرد: زن باید مدارک پزشکی معتبر و گواهیهایی از مراکز تخصصی ارائه دهد که نشاندهنده ناباروری مرد باشد.
- ارائه دلایل عسر و حرج: زن باید به دادگاه نشان دهد که ناباروری مرد باعث ایجاد شرایطی شده که ادامه زندگی مشترک را برای او دشوار و تحملناپذیر کرده است.
- تصمیم دادگاه: دادگاه با بررسی مدارک و شواهد ارائه شده توسط زن، تصمیمگیری میکند که آیا ناباروری مرد مصداق عسر و حرج است یا خیر. اگر قاضی به این نتیجه برسد که عسر و حرج ثابت شده، مرد به طلاق دادن زن اجبار میشود.
- اذن حاکم شرع: در صورتی که مرد از طلاق دادن زن خودداری کند، دادگاه میتواند به اذن حاکم شرع، زن را طلاق دهد.
ناباروری مرد، هرچند که به طور خاص در قانون به عنوان دلیلی برای طلاق ذکر نشده، میتواند در شرایط خاصی مصداقی از عسر و حرج باشد. به همین دلیل، ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی به زنان این امکان را میدهد که در صورت اثبات ناباروری مرد و ایجاد مشقت در زندگی زناشویی، از طریق دادگاه درخواست طلاق کنند.
حق طلاق به دلیل نازایی مرد در صورتی که به عنوان شرط ضمن عقد در عقدنامه درج شود، به زن این حق را میدهد که در صورت ناباروری مرد، درخواست طلاق بدهد. اما این شرط به طور خودکار در تمامی عقدنامهها موجود نیست و زوج ممکن است از امضای آن خودداری کند. در این صورت، چه راهحلی برای درخواست طلاق به دلیل نازایی مرد وجود دارد؟ در ادامه توضیحات مفصلتری ارائه میدهیم:
حق طلاق به دلیل نازایی مرد در صورت عدم وجود شرط ضمن عقد
اگر شرط ضمن عقد مبنی بر حق طلاق به دلیل نازایی مرد در عقدنامه گنجانده نشده باشد، زن هنوز هم میتواند درخواست طلاق را مطرح کند، اما این درخواست باید به دلایلی همچون عسر و حرج (مشقت) مطرح شود. طبق ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی ایران، زن میتواند در صورتی که ادامه زندگی مشترک به دلیل نازایی مرد برای او تحملناپذیر باشد و زندگی مشترک برایش سخت و دشوار شده باشد، درخواست طلاق دهد.
زن در این حالت باید عسر و حرج خود را ثابت کند و مدارک و شواهدی را به دادگاه ارائه دهد که نشان دهد ناباروری مرد باعث ایجاد مشکلات اساسی در زندگی زناشویی و کانون خانواده شده است.
حقوق مالی زن در طلاق به دلیل نازایی مرد
در صورتی که طلاق به دلیل نازایی مرد از طرف زن درخواست شود و به تأسیس حکم طلاق منتهی شود، حقوق مالی زن شامل نفقه، اجرتالمثل و مهریه همچنان برای او محفوظ خواهد بود. این حقوق هیچگونه تغییری نخواهند کرد و زن میتواند از آنها بهرهمند شود، مگر اینکه خود او تصمیم بگیرد از این حقوق بگذرد.
به طور کلی، حقوق مالی زن در طلاق شامل موارد زیر است:
- نفقه: اگر طلاق از طرف مرد نباشد (که در این حالت طلاق از طرف زن است)، زن تا زمان طلاق از نفقه برخوردار خواهد بود.
- مهریه: مهریه همچنان به قوت خود باقی است و مرد باید آن را پرداخت کند، مگر اینکه زن تصمیم به بخشش آن بگیرد.
- اجرتالمثل: اگر زن در طول زندگی مشترک به نوعی خدماتی (مثل کمک در خانه و امور خانوادگی) ارائه کرده باشد، میتواند اجرتالمثل مطالبه کند.
نتیجهگیری
اگر شرط ضمن عقد در عقدنامه درج نشده باشد، زن میتواند با استناد به عسر و حرج ناشی از ناباروری مرد، درخواست طلاق دهد. در این صورت، حقوق مالی زن مانند نفقه، مهریه و اجرتالمثل همچنان محفوظ خواهد بود و دادگاه ممکن است پس از بررسی مستندات، درخواست طلاق زن را قبول کند.
