مسئولیت کیفری و حقوقی

مسئولیت

تعریف مسئولیت

پاسخگویی انسان در زندگی شخصی و اجتماعی می باشد.
تعهد قانونی شخص بررفع ضرری که به دیگری وارد نموده است.

اقسام مسئولیت

١- مسئولیت کیفری
٢- مسئولیت حقوقی (مدنی)
٣- مسئولیت اخلاقی

تعریف مسئولیت کیفری یا جزایی

مسئولیت ناشی از جرایم که در قانون پیش بینی شده است ، یا الزام شخص به تحمل مجازات کیفری در هنگامی که با بزهکاری خود نظم اجتماعی را برهم می‌زند.

تفاوت مسئولیت حقوقی و مسئولیت اخلاقی

مسئولیت حقوقی؛ تحقق ضرر شرط مسئولیت است.
مسئولیت اخلاقی؛ بدون تحقق ضرر مسئول میباشد.

ضمانت اجرایی

مسئولیت اخلاقی: وجدان شخص و افکار عمومی است.
ولی ضمانت اجرای مسئولیت حقوقی قانون است.

تفاوت بین مسئولیت کیفری با مسئولیت حقوقی

منبع

مسئولیت کیفری: فقط ناشی از قانون می باشد.
مسئولیت حقوقی: چارچوب گسترده تری دارد و حتما نیازی نیست مطابق قانون باشد بلکه هر کسی به دیگری زیان وارد کند باید آن را جبران کند.

مسئولیت کیفری: قصد مجرمانه نیز علاوه بر ارتکاب فعل شرط است.

رابطه

رابطه بین مسئولیت کیفری با مسئولیت حقوقی رابطه عام و خاص من وجه می باشد.

مسئولیت مدنی

تعهد و التزام شخص به جبران خسارت وارده به دیگری میباشد.

انواع مسئولیت مدنی

١- ناشی از جرم: زمانی که فرد ضمن ارتکاب جرم خسارتی به دیگری نیز وارد می کند.

٢-خارج از قرارداد (ضمان قهری): زمانی که فرد تعهدات قانونی و اجتماعی و عمومی را نادیده و به دیگری زیان می رساند.
مسئولیت مدنی در معنای خاص نیز به همین معنی میباشد.
این نوع مسئولیت به حکم قانون و بدون اراده ایجاد می شود.

٣- ناشی از قانون: در این جا قانونگذار بدون وجود سابقه وقوع خسارت به طور مستقیم برای شخص ایجاد مسئولیت می کند.
۴- ناشی از قرارداد: این مسئولیت به خاطر تخلف از مفاد قرارداد می باشد. این ضمان را مسئولیت قراردادی نیز می نامند.

* اسباب مسئولیت مدنی>>> ( مسئولیت خارج از قرارداد)

١-غصب و آنچه در حکم غصب
٢-اتلاف
٣- تسبیب
۴-استیفا

وجه مشترک مسئولیت قراردادی و مسئولیت غیر قراردادی

مسؤلیت قراردادی :عبارت از نقض تعهد ناشی از عقد میباشد.
مسئولیت خارج از قرارداد: نقض عهد ناشی از قانون می باشد.

مسئولیت قهری

١- در زمانی است که هیچ نوع قراردادی وجود نداشته باشد.
٢- ناشی از عدم توجه به ملاک و قواعد و رفتارهایی می باشد که ضمانت اجرای قانونی دارند.
٣-به هیچ وجه شرایط قراردادی نباشد و نتواند هیچ گونه ردپایی از قرارداد سابق را پیدا کرد.

اهداف مسئولیت ها

مسئولیت مدنی

. جبران خسارت
. خسارت قراردادی باید متعهدله را در همان وضعیتی قرار دهیم که اگر قرارداد اجرا می‌شد در آن وضعیت قرار می‌گرفت.

مسئولیت قراردادی

. هدف حمایت از توقعات طرفین از قرارداد است.
. هدف گسترش و پیشرفت و افزایش اموال طرفین است.

مسئولیت قهری

. یکی از وظایف مهم دولت ها ایجاد نظم در جامعه می باشد.
. هدف مسئولیت قهری جبران خسارت ناشی از به هم خوردن این نظم می باشد.

در قانون مدنی و نوشته های حقوقی خسارت دو معنی دارد

١- ضرر
٢- جبران زیان

* شرط حداکثر مسئولیت یا عدم مسئولیت صحیح می‌باشند.

٢ رابطه بین متعهد و تادیه خسارت

١- رابطه سببیت بین فعل متعهد و عدم انجام تعهد
٢- رابطه سببیت عدم انجام تعهد و ورود زیان.

موارد نقض نسبی بودن قراردادها یا تجاوز اثر عقد به شخص ثالث

١- تعهد به نفع ثالث
٢- معامله فضولی
٣- عقود جمعی
۴- ایفای دین از ناحیه غیر مدیون
۵- ضمانت ثالث بدون رضایت مدیون.

شرایط مطالبه خسارت

١- موعد انجام تعهد رسیده باشد.
٢- مدیون مفاد آن را اجرا نکرده باشد.
٣- ضرر وارد شده باشد.
۴- عدم انجام تعهد یا تأخیر سبب ورود ضرر گردد.
۵- جبران خسارت به حکم قراردادی یا عرفی یا قانون.

خودداری متعهد در اجرای عقد

چه عمدی و چه غیر عمدی موجب، متعهد ضامن خسارت می باشد.