توقیف یا اخفای غیرقانونی

توقیف یا اخفای غیرقانونی

* مطابق ماده ۵۸۳ قانون مجازات اسلامی :
هر کس از مقامات یا مامورین دولتی یا نیروهای مسلح یا غیر آنها بدون حکمی از مقام صلاحیتدار در غیر مواردی که در قانون جلب یا توقیف اشخاص را تجویز نموده شخصی را توقیف یا حبس کند یا عنفا در محلی مخفی نماید به یک تا سه سال حبس یا جزای نقدی از ۶ تا ۱۸ میلیون ریال محکوم خواهد شد.

 

* ماده ۵۸۴ قانون مجازات اسلامی :
هر کس که با علم و اطلاع برای ارتکاب جرم مذکور در ماده فوق مکانی تهیه کرده و بدین طریق معاونت با مرتکب نموده باشد به مجازات حبس از سه ماه تا یک سال یا جزای نقدی از یک میلیون و پانصد هزار ریال تا ۶ میلیون ریال محکوم خواهد شد.

* ماده ۵۸۵ قانون مجازات اسلامی :
اگر مرتکب یا معاون قبل از آنکه تعقیب شود شخص توقیف شده را رها کند یا اقدام لازم جهت رها شدن وی به عمل آورد در صورتی که شخص مزبور را زیاد از ۵ روز توقیف نکرده باشد مجازات حبس از ۲ تا ۶ ماه خواهد بود.

* ماده ۵۷۶ قانون مجازات اسلامی :
هرگاه مرتکب برای ارتکاب جرایم مذکور در ماده ۵۸۳ اسم یا عنوان مجعول یا اسم علامت مامورین دولت یا لباس منتسب به آنان را به تزویر اختیار کرده یا حکم جعلی ابراز نموده باشد  علاوه بر مجازات ماده مزبور به مجازات جعل و تزویر محکوم خواهدشد.

 

 

ماده ۵۸۷ قانون مجازات اسلامی :
چنانچه مرتکب جرایم مواد قبل توقیف شده یا محدود شده یا مخفی شده را تهدید به قتل نموده یا شکنجه و آزار بدنی وارد آورده باشد علاوه بر قصاص یا پرداخت دیه حسب مورد به یک تا پنج سال حبس و محرومیت از خدمات دولتی محکوم خواهد شد.

 

نکات مهم توقیف و اخفای غیرقانونی

 

* مرتکب این جرم در ماده ۵۸۳ ‘هر کس’ می‌تواند باشد و محدود به مقامات دولتی نیست.

*اقدام مرتکب نسبت به توقیف، حبس، یا اخفای دیگری باید بدون رضایت وی و بدون وجود مجوز قانونی باشد.

* این جرم، جرمی مستمر و عمدی می باشد.

 

 تفاوت توقیف و حبس

حبس کردن معمولاً برای مدت طولانی تر و در داخل مکان معین و محصور انجام می شود،  توقیف لزوماً فرد در مکان محصور نگهداشته نمی‌شود بنابراین کسی که به عنوان مجعول سرنشینان خودرو را به بهانه بازرسی خودرو آنها مدتی در کنار خیابان نگه داشته و اجازه رفتن به آنها نمی‌دهد مرتکب توقیف غیرقانونی شده است.

 

 تفاوت مخفی کردن و حبس کردن 

در مخفی کردن دور نگه داشتن قربانی از دید دیگران مدنظر مرتکب می باشد و این کار لزوماً در محل بسته و محصور انجام نمی شود، “وکیل کیفری در مشهد” مثل اینکه کسی فرزند صغیر دیگری را داخل خانه خود نگه دارد بدون اینکه خانه لزوماً قفل و بست محکمی داشته باشد.

* انگیزه مرتکب در مسئولیت کیفری مهم نیست، مثل اینکه معلمی دانش آموز را برای مجبور به درس خواندن اقدام به محبوس کردن نمایند. “وکیل کیفری در مشهد”
یا کارفرمایی که قصد جلوگیری از نقض قرارداد کار توسط کارگر، در را به روی او می بندد تا مانع خروج وی از کارگاه شود “وکیل اداره کار در مشهد”

* ماده ۵۸۵ قانون مجازات اسلامی: شرایط خاصی برای تخفیف مجازات مرتکب و معاون را بیان می دارد:

یک- اگر مرتکب یا معاون قبل از تعقیب
دو – قبل از انقضاء ۵ روز شخص توقیف شده یا محبوس را رها کند

کیفیات مشدده در ماده ۵۸۷ قانون مجازات اسلامی بیان گردیده:
یک- تهدید به قتل
دو – شکنجه و آزار بدنی

١- تهدید به قتل :
تهدید به قتل موضوع ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی خود به طور مستقل جرم و مستوجب مجازات می باشد، ذکر این اقدام در ماده ۵۸۷ به عنوان یک کیفیت مشدده به معنی آنکه در اینجا با یکی از مصادیق تعدد مذکور در بخش انتهایی ماده ۴۷ قانون مجازات اسلامی روبرو هستیم، لذا در عمل توقیف توام تهدید به قتل مجازات مذکور در ماده ۵٨٧ جانشین مجازات های مذکور در ماده ۵٨٣و۶۶٩ می‌شود.

٢- شکنجه و آزار بدنی :
اگر توقیف غیرقانونی توام با شکنجه و آزار بدنی باشد که می تواند منجر به قتل یا جراحت شود در این حالت قصاص یا دیه با مجازات تعزیری در ماده جمع می‌شود.

***جهت آشنایی با مواردی که توقیف یا اخفای غیرقانونی توسط مامورین دولت یا اشخاص در مکان های مختلف رخ می دهد می توانید با مجموعه حقوقی حق جویان تماس حاصل نموده و از وکلای پایه یک دادگستری در مشهد و همچنین وکیل کیفری در مشهد بهره مند شوید.