آموزش نحوه نوشتن چک
چک به عنوان یکی از وسایل پرداخت اعتباری در تجارت داخلی و برخی دیگر از معاملات مالی به وسیله افراد و شرکت‌ها استفاده می‌شود. این وسیله پرداخت دارای ویژگی‌ها و قوانین خاصی است که باید به آن توجه کرد:
- ویژگی اصلی چک: چک، یک سند نوشتاری است که دارنده چک (صاحب چک) می‌تواند آن را به بانک صادرکننده چک تقدیم کند و وجه موجود در حساب مخصوص چک را دریافت کند. چک عبارت است از یک دستور پرداخت به بانک به ازای مبلغ مشخص و به نفع دارنده چک.
- شکایت کیفری: اگر دارنده چک متوجه شود که وجه موجود در حساب صادرکننده چک ناکافی است یا صادرکننده چک نکات قانونی را رعایت نکرده است، او می‌تواند به بانک معامله و یا پلیس شکایت کیفری علیه صادرکننده چک کند.
- نکات قانونی در نوشتن چک: نوشتن یک چک باید با دقت و بر اساس قوانین و مقررات مربوطه انجام شود. این شامل مشخص کردن مبلغ به صورت عددی و حروفی، نام دارنده چک و صادرکننده چک، تاریخ صدور چک، امضای صادرکننده چک، و شماره حساب بانکی مخصوص چک می‌شود.
- اعتبار چک: چک‌ها معمولاً برای مدت محدودی اعتبار دارند، و پس از انقضاء اعتبار، دیگر قابل استفاده نیستند.
- اطلاعات بانکی: شماره حساب بانکی و نام بانک صادرکننده چک نیز بر روی چک ذکر می‌شود تا دارنده چک بتواند وجه را دریافت کند.
- اهمیت امضای صادرکننده چک: امضای صادرکننده چک از اهمیت بسیاری برخوردار است و بانک‌ها آن را برای تأیید اعتبار چک مورد نظر می‌گیرند.
چک به عنوان یک وسیله پرداخت تجاری مهم است، اما برای جلوگیری از مشکلات و مسائل قانونی، همه طرف‌ها باید مقررات و قوانین مربوط به نوشتن و تجدید نظر چک‌ها را رعایت کنند. همچنین، برای صادرکننده چک، ضروری است که مطمئن شود که موجودی حساب بانکی وی برای پرداخت چک‌ها کافی است تا از شکایات و مشکلات حقوقی جلوگیری کند.
نحوه نوشتن چک
در عرصه تجارت و معاملات مرتبط با کالاها و خدمات، افراد از ابزارهای مختلف برای پرداخت بهای معاملات خود استفاده می‌کنند. این ابزارها شامل پرداخت نقدی، انتقال از طریق کارت بانکی، سفته و چک می‌شوند. با این حال، چک به عنوان شایع‌ترین و پرکاربردترین وسیله پرداخت اعتباری در تجارت داخلی کشور ما مطرح است.
چک به عنوان وسیله اعتباری دارای مزایای بسیاری است که آن را از سایر وسایل پرداخت متمایز می‌کند. یکی از ویژگی‌های مهم چک این است که دارنده چک در صورت عدم تسویه وجه موجود در حساب صادرکننده چک، امکان شکایت کیفری از صادرکننده چک را دارد. ماده ۳ قانون جدید صدور چک این موضوع را مورد تأکید قرار داده و مقرر نموده که صادرکننده چک نباید چک را به نحوی تنظیم نماید که بانک به عللی همچون عدم مطابقت امضا یا قلم خوردگی در متن چک، اختلاف در مندرجات چک و امور مشابه از پرداخت وجه چک خودداری نماید.
با وجود لزوم ثبت چک در سامانه صیاد که روش تنظیم چک را ساده‌تر کرده، هنوز هم نحوه نوشتن چک و روش و طرز نوشتن آن از اهمیت بسیاری برخوردار است. در برخی موارد، عدم رعایت نحوه نوشتن چک و روش و طرز نوشتن آن می‌تواند منجر به تعقیب کیفری صادرکننده و محکومیت جزایی وی به اتهام چک برگشتی گردد. از این رو، رعایت دقیق مقررات و قوانین مربوط به نوشتن چک بسیار مهم است تا از مشکلات و مسائل حقوقی جلوگیری شود و از این وسیله پرداخت به‌صورت صحیح استفاده شود.
برای نوشتن چک به روش صحیح و رعایت قوانین و مقررات مرتبط، می‌توانید از راهنمای زیر پیروی کنید:
- متن چک را با قلم و دست خط خود (صادرکننده چک) تکمیل کنید.
- در قسمت مبلغ چک، مبلغ چک را به دو صورت ریال و تومان نوشته و واحد ریال را به عدد واضحی به آن اضافه کنید. برای مثال: “ده میلیون ریال (یک میلیون تومان)”.
- بعد از نام گیرنده، باید بنویسید که چک بابت چه موردی صادر شده است. برای مثال: “بابت خرید یک دستگاه اتومبیل”.
- در کادر مستطیلی که مربوط به درج مبلغ چک به عدد می‌باشد، مبلغ عددی چک به ریال را بنویسید و بلافاصله بعد از آن کلمه “ریال” با کمترین فاصله از آن درج شود و در انتهای مبلغ، خط تیره (-) و علامت “x” قرار داده شود.
- در نوشتن مبلغ چک، رقم صفر را به‌صورت دایره تو خالی بنویسید به طوری که شبیه عدد ۵ نباشد و به صورت نقطه نیز نوشته نشود.
- اگر چک دچار قلم خوردگی شد، پشت چک باید قید کنید که مبلغ مشخص شده صحیح است و قلم خوردگی از صادرکننده چک بوده و سپس امضا کنید.
- در زیر امضا، حتماً نام و نام خانوادگی صادرکننده چک و تاریخ صدور آن را قید کنید.
- در قسمت سررسید چک، تاریخ سررسید حتماً به حروف و هم به عدد نوشته شود. به عنوان مثال، “بیست و پنجم تیرماه ۱۴۰۴ (۲۵/۰۴/۱۴۰۴)”.
رعایت این موارد در نوشتن چک‌ها مهم است تا از هرگونه ابهام و مشکلات حقوقی جلوگیری شود و چک شما به صورت صحیح پرداخت شود.
آموزش مهم ترین نکات طرز نوشتن چک
در کنار اصول نوشتن متن چک، نکات مهمی وجود دارد که به طور غیرمستقیم با تنظیم چک مرتبط می‌شوند. این نکات برای حفاظت از امنیت چک و پیشگیری از سوءاستفاده می‌باشند. در ادامه به توضیح این نکات می‌پردازیم:
- بعد از نوشتن مبالغ ریالی و عددی چک، می‌توانید روی آن یک نوار چسبی بچسبانید تا از تغییر و دستکاری در مبالغ جلوگیری شود.
- از دادن چک‌های سفید (یعنی چک‌های بدون امضا یا تاریخ و مبلغ) به دیگران خودداری کنید. این چک‌ها می‌توانند برای جعل و سوءاستفاده به کار روند.
- برگ ته چک (یا تهیه چک) باید به‌طور کامل پر شود و هیچ فضای خالی بر روی آن نباید باقی بماند.
- از درج نمونه امضا در برگ ته چک خودداری کنید. اگر دسته چک‌ها مورد سرقت قرار بگیرد، امکان جعل امضا بر روی سایر برگ‌های چک وجود دارد.
- پس از تکمیل چک، حتماً یک نسخه کپی از آن تهیه کنید و در اختیار خود نگه دارید. همچنین از گیرنده چک خواهش کنید که یک رسید دریافت به شما ارائه دهد تا دارای اسنادی برای معامله داشته باشید.
رعایت این نکات به منظور حفاظت از امنیت چک و جلوگیری از سوءاستفاده از آن بسیار مهم است. این اقدامات باعث می‌شوند که تراکنش‌های مالی به شکل مطمئن‌تری انجام شود و از مشکلات و سوءاستفاده‌های احتمالی جلوگیری شود.
