راه های توقیف اموال چیست؟
در اینجا به طور کلی در مورد توقیف اموال و قوانین اجرای احکام مدنی در ایران صحبت می‌شود:
- توقیف اموال: در صورتی که یک شخص به پرداخت جریمه یا خسارت مالی محکوم شود و موظف به اجرای حکم باشد، ممکن است خواهان دعوی از دادگاه درخواست توقیف اموال کند. این اقدام به منظور جلوگیری از احتمال از دست رفتن اموال توسط فرد محکوم و عدم اجرای حکم اقدام می‌شود.
- اموال منقول و غیرمنقول: توقیف اموال ممکن است شامل هر دو نوع اموال، یعنی اموال منقول (مانند خودرو، لوازم خانگی و …) و اموال غیرمنقول (مانند زمین، ساختمان، حساب بانکی و …) باشد.
- مستثنیات دین: برخی از اموال به عنوان مستثنیات دین شناخته می‌شوند و تحت شرایط خاصی توقیف نمی‌شوند. این مستثنیات ممکن است به تصویب قانون یا مقررات خاصی وابسته باشند.
- مدت زمان فرصت برای اجرا: طبق توضیحات شما، فرد محکوم به مدت ۱۰ روز بعد از صدور اجراییه فرصت دارد تا حکم را اجرا کند. در این مدت، خواهان دعوی می‌تواند اقدامات لازم برای توقیف اموال انجام دهد.
توقیف اموال از طریق اداره ثبت
برای توقیف اموال از طریق اداره ثبت، اهمیت دارد که بدهی و طلب بوسیله یک سند لازم الاجرا قابل استناد باشد. به عنوان مثال، بدهی ناشی از چک یا بدهی مربوط به مهریه که در سند ازدواج نوشته شده است، می‌تواند به عنوان اسناد لازم الاجرا مورد استفاده قرار گیرد.
سند ازدواج و چک از جمله اسناد لازم الاجرایی هستند که اداره اجرای ثبت اسناد و املاک می‌تواند به آنها رسیدگی کرده و در صورت نیاز، اقدام به صدور حکم توقیف اموال کند. در این روش، نیازی به مراجعه به دادگاه نیست و تنها با مراجعه به اداره ثبت، می‌توان توقیف اموال را دریافت کرد.
به این ترتیب، ابتدا یک مهلت ۱۰ روزه به بدهکار داده می‌شود تا طلب خود را پرداخت کند. اگر بدهکار در این مدت بدهی خود را پرداخت نکند، اخطاریه‌ای برای طلبکار ارسال می‌شود. طبق این اخطار، ظرف سه روز باید اموالی را از بدهکار جهت توقیف به اداره ثبت معرفی کند. در این روش، مسئولیت معرفی اموال بدهکار به اداره ثبت بر عهده طلبکار است و بدیهی است که بدهکار می‌تواند در مهلت ۱۰ روزه اموال خود را به دیگران منتقل کند.
توقیف اموال از طریق مراجع دادگستری
اهکار بعدی برای توقیف اموال، استفاده از دستگاه قضایی یعنی دادگستری است. درخواست توقیف اموال از سوی دادگستری می‌تواند بعد از صدور حکم باشد و یا حتی در حین اجرای حکم. در این صورت، اگر محکوم علیه حکم صادر شده را اجرا ننماید یا در حین رسیدگی به پرونده شک حاکم شود که بدهکار اموال خود را در این مدت به دیگری منتقل کرده است، می‌توان از دادگاه خواستار توقیف اموال شد.
پس از صدور رای در دادگاه، خواهان ملزم به تقاضای صدور اجراییه می‌شود تا بتواند بواسطه آن حکم صادر شده را اجرا کند. پس از صدور اجراییه، محکوم ۱۰ روز فرصت دارد تا اموالی را برای پرداخت بدهی خود به دادگاه معرفی کند. اگر این اقدام انجام نشود، خود طلبکار مجاز است اموال محکوم را به دادگاه ارائه کرده و درخواست توقیف اموال را نماید.
