شرایط ازدواج با زن بیوه
ازدواج در اسلام به عنوان یک اصل مهم و توصیه شده، به منظور حفظ معنویت و اخلاق جامعه، ترویج حیا و حفظ نسل و ایجاد یک محیط زناشویی سالم، تلقی می‌شود. اسلام ازدواج را به عنوان یکی از سنت‌های مهم و نیکوهشته ترین راه‌ها برای ادامه زندگی انسان و تأسیس خانواده معرفی کرده است.
ازدواج می‌تواند به چندین شکل صورت گیرد، از جمله ازدواج موقت (عقد موقت) و ازدواج دائم. ازدواج دائم به عنوان شکل اصلی و پایدار تر ازدواج در اسلام تلقی می‌شود و اغلب با انعقاد قرارداد ازدواج (عقد) اتفاق می‌افتد. این قرارداد شامل شروط و ضوابطی است که طرفین برای زندگی مشترک خود تعیین می‌کنند.
ازدواج با دختر باکره، زن مجرد، یا زن بیوه، در اسلام امکان‌پذیر است. هر یک از این اقسام ازدواج با توجه به شرایط و مواقع مختلف، حقوق و وظایف خاص خود را دارند. مهمترین اصل در اسلام، رضایت طرفین و احترام به حقوق هر کدام از اعضای خانواده است.
قوانین مختلف در جوامع مسلمان نیز به منظور حفظ حقوق و تعهدات طرفین در ازدواج، قوانین حاکم بر ازدواج و حقوق خانواده را تدوین کرده‌اند. این قوانین به منظور حفظ مصلحت و حقوق اعضای خانواده، از جمله حمایت از زنان و کودکان، تعیین حقوق نفقه و حقوق مالی، تقسیم ارث و مسائل مربوط به طلاق، اجرای احکام اسلامی را در این زمینه تضمین می‌کنند.
شرایط ازدواج با زن بیوه
ازدواج، که می‌تواند به صورت دائمی یا موقت و با شخصی که پیش از این، سابقه ازدواج نداشته یا قبلاً ازدواج کرده اما به دلیل فوت همسر یا طلاق مجرد است، یکی از عقود مشخص در قانون مدنی می‌باشد. این قانون با تبعیت از شریعت مقدس، قوانین و قواعد مرتبط با این امر را پیش بینی نموده است.
بر اساس قانون مدنی، اگر کسی تصمیم داشته باشد با دختری که باکره است ازدواج کرده و خانواده تشکیل دهد، باید رضایت پدر یا جد پدری دختر را برای ازدواج به دست آورد. در صورتی که این امر به مخالفت آنان برخورد کند، می‌بایست از دادگاه حکم لازم را بگیرد. در غیر اینصورت، محضر اقدام به جاری کردن صیغه عقد و ثبت واقعه ازدواج نخواهد کرد.
ازدواج با زن بیوه نیز همانند ازدواج با دختر باکره و ازدواج با دختر همسر، از شرایط بخصوصی برخوردار می‌باشد و چنانچه دو نفر بخواهند با یکدیگر ازدواج کنند و زن که یکی از طرفین عقد است، بیوه بوده، باید شرایط این ازدواج را رعایت نمایند تا ازدواج آن‌ها صحیح باشد و آثار حقوقی خود که محرمیت و زوجیت است را ایجاد کند.
بیوه به زنی گفته می‌شود که همسر خود را به علت مرگ از دست داده و اکنون به دلیل فوت همسرش در وضعیت تجرد می‌باشد. از منظر قانونی، ازدواج با زن بیوه صحیح بوده و چنین ازدواجی دارای آثار حقوقی عقد نکاح که زوجیت و محرمیت شرعی و قانونی است، می‌باشد. اما برای چنین ازدواجی، رعایت شرایط ازدواج با زن بیوه ضروری است که این شرایط شامل:
- عدم حضور زن در عده وفات شوهر: عده وفات برای زنان در صورت فوت همسرشان ۴ ماه و ۱۰ روز است. اگر فاصله بین وضع حمل و فوت شوهر کمتر از ۴ ماه و ۱۰ روز باشد، عده وفات همواره ۴ ماه و ۱۰ روز می‌باشد. در صورت بارداری زن حامله، اگر فاصله بین وضع حمل و فوت شوهر کمتر از ۴ ماه و ۱۰ روز باشد، همچنان عده وفات تا زمان وضع حمل ادامه خواهد داشت.
- اهلیت قانونی هر دو طرف: هر دو طرف باید از اهلیت قانونی برای ازدواج برخوردار باشند، که شامل عقل، بلوغ و اختیار می‌شود.
- تعیین مهریه و مدت در ازدواج موقت: اگر طرفین قصد دارند ازدواج خود را به صورت موقت انجام دهند، باید مدت عقد و میزان مهریه زن بیوه را مشخص کنند؛ در غیر این صورت، عقد باطل خواهد بود.
موانع ازدواج با زن بیوه
موانع ازدواج با زن بیوه در قانون و فقه اسلامی به شرح زیر هستند:
- وجود قرابت نسبی:
- زن بیوه و مردی که قصد ازدواج با او را دارد، نباید از اقارب نسبی یکدیگر باشند.
- بر اساس قانون مدنی و فقه اسلامی، افرادی که ازدواج با آن‌ها ممنوع است، شامل پدر، مادر، اجداد، جدات و هر چه قدر بالاتر رود، اولاد و فرزندان اولاد و برادر و خواهر و فرزندان آن‌ها، هر چقدر که پایین‌تر رود، عمه، خاله، دایی و عمو هستند.
- وجود قرابت رضاعی:
- زن بیوه و مردی که قصد ازدواج با او را دارد، نباید با یکدیگر قرابت رضاعی داشته باشند. قرابت رضاعی به واسطه شیرخواری نوزاد با رعایت شرایط فقهی و قانونی ایجاد می‌شود.
- بودن در عده وفات:
- زن بیوه در زمان ازدواج مجدد نباید در عده وفات همسرش باشد که ۴ ماه و ده روز است.
- بودن در حالت احرام:
- زن بیوه و مردی که قصد ازدواج با او را دارد، نباید در حالت احرام باشند. ازدواج در حالت احرام با علم به حرمت این امر، سبب حرام شدن ابدی طرفین خواهد شد.
- کافر و غیر مسلمان بودن مرد:
- مردی که زن بیوه مسلمان، قصد ازدواج با او را دارد، نباید کافر و غیر مسلمان باشد.
