محرومیت های بعد از برگشت چک
در سال ۱۳۹۷، با راه‌اندازی چک سیستمی و اصلاح قوانین مربوط به چک، قانونگذار در ایران به منظور کاهش جعل و سوء استفاده از چک‌های سفید و همچنین شفاف‌سازی نقل و انتقالات مالی، اقداماتی را آغاز کرد. یکی از این اقدامات، افزایش محدودیت‌ها و محرومیت‌ها نسبت به صادرکنندگان چک بوده است به منظور حمایت از دارندگان چک در برابر چک‌های برگشتی.
به طور کلی، محدودیت‌ها و محرومیت‌های متعددی برای صادرکنندگان چک وجود دارد که به منظور تضمین اعتبار و قابلیت اجرای چک‌ها و همچنین جلوگیری از سوءاستفاده از آنها تعیین شده‌اند. برخی از این محدودیت‌ها و محرومیت‌ها عبارتند از:
محدودیت در اعتبار سنجی: بانک‌ها و مؤسسات مالی ممکن است قبل از پرداخت چک، صحت موجودی حساب بانکی صادرکننده را بررسی کنند و در صورت عدم تطابق یا کمبود موجودی، پرداخت را متوقف کنند.
محرومیت از خدمات بانکی: در صورتی که یک فرد یا شرکت بارها چک‌های برگشتی صادر کند، ممکن است بانک‌ها به او محرومیت از برخی از خدمات بانکی مثل اخذ وام یا افتتاح حساب جدید تحمیل کنند.
تعیین مبلغ تضمینی: برای افزایش اعتبار صادرکننده چک و جلوگیری از اعتبار ناپایدار، ممکن است بانک‌ها از صادرکننده‌ها مبلغی به عنوان تضمین برای هر چک دریافت کنند.
عدم امکان اخذ دسته چک جدید: پس از برگشت چک، فرد یا شرکت مذکور قادر به دریافت دسته چک جدید نخواهند بود
در این جا چند نکته مهم و بسیار کاربردی را خاطر نشان می شویم:
- حتی اگر چک توسط وکیل یا نماینده از صاحب حساب صادر شده باشد، محرومیت‌ها همچنان بر آنها اعمال می‌شود، به ویژه اگر امضای مدیران شرکت بر روی چک قید شده باشد.
- افراد معسر، ورشکسته، یا دارای چک برگشتی، حتی اگر توسط وکیل یا نماینده آنها چک صادر شود، حق دریافت دسته چک جدید را ندارند.
- مبلغ و تاریخ مندرج در سامانه صیاد و چکاوک ملاک برای بانک‌ها است، و در صورت تضاد، بر اساس اطلاعات سامانه عمل می‌شود.
- کارمندان بانک باید در هنگام پرداخت چک، دقت لازم را داشته باشند، اما تطبیق امضا با نمونه امضای ثبت شده در بانک به مراتب مهم‌تر است.
- اگر کارمند بانک به اشتباه وجه را به حساب اشخاص دیگر واریز کند، بانک از حساب مشتری برداشت خواهد کرد و صاحب حساب حق اعتراض نخواهد داشت.
- در مواردی که چک از دست صاحب اصلی به دیگری منتقل شود، تنها با دستور مقام قضایی امکان اخذ اطلاعات و تصویر پشت چک از بانک ممکن است.
مطالب فوق به شما یادآوری می‌کند که در امور مالی و بانکی باید با دقت و آگاهی عمل کرد و همچنین حقوق و تعهدات خود را بشناسید و از آنها آگاه باشید.
