مراحل کسب گواهی انحصار وراثت
گواهی انحصار وراثت
مراحل کسب گواهی انحصار وراثت به طور کامل به شرح زیر است:
- ثبت دادخواست انحصار وراثت: ابتدا وراث باید دادخواست انحصار وراثت را در دفتر خدمات قضایی مربوطه ثبت کنند.
- مراجعه به شورای حل اختلاف: پس از ثبت دادخواست، یکی از وراث باید به شورای حل اختلاف محلی مراجعه کرده و مسائل مربوط به ارث و انحصار را با آنها مطرح کند.
- ارائه مدارک و شواهد: وراث باید تمامی مدارک و شواهد مربوط به ارث و وراثت را به مراجع مختص ارائه دهند.
- بررسی و تصمیم گیری: مراجع مختص پس از بررسی مدارک و شواهد، تصمیم خود را در خصوص انحصار وراثت میگیرند.
- صدور گواهی انحصار وراثت: در صورت تایید انحصار وراثت توسط مراجع مختص، گواهی انحصار وراثت تهیه و صادر میشود که این گواهی مشخصات وراث و اطلاعات مربوط به ارث را تایید میکند.
در نتیجه، گواهی انحصار وراثت نشان دهنده تصمیم قانونی مراجع مختص در مورد انحصار وراثت است و به وراث اجازه میدهد تا به مراحل بعدی مانند تعیین مالیات بر ارث و تقسیم ترکه بپردازند.
۱- دریافت گواهی فوت
دریافت گواهی فوت از ثبت احوال یکی از مراحل اساسی برای شروع فرایند انحصار وراثت است. این گواهی، شناسایی علت و تاریخ فوت فرد را تأیید میکند و یکی از مدارک اساسی برای انجام مراحل بعدی انحصار وراثت محسوب میشود. در اینجا نحوه دریافت گواهی فوت توسط ثبت احوال و مراحل آن توضیح داده شده است:
- ثبت علت و تاریخ فوت در سیستم ثبت احوال: پس از وفات فرد، علت و تاریخ فوت او در سیستم الکترونیکی یکپارچه ثبت احوال کشور وارد میشود. این اطلاعات بهطور رسمی در سیستم ثبت احوال ثبت میشوند.
- صدور گواهی فوت: پس از ثبت اطلاعات فوت در سیستم ثبت احوال، گواهی فوت تهیه و صادر میشود. این گواهی شامل اطلاعات مربوط به فوت فرد، شامل نام و نام خانوادگی، علت و تاریخ فوت است.
- تحویل گواهی فوت: گواهی فوت به یکی از اعضای خانواده متوفی، مالک مکانی که متوفی در آن فوت شده یا مسئولان قبرستان تحویل داده میشود. این افراد مسئولیت اطلاعرسانی در مورد فوت فرد را بر عهده دارند.
با دریافت گواهی فوت، وراث به مرحله بعدی انحصار وراثت، که شامل مراجعه به مراجع مختص و ثبت دادخواست انحصار وراثت میشود، میپردازند.
۲- مراجع صدور گواهی
مراحل دریافت گواهی فوت برای انحصار وراثت به شرح زیر است:
- تهیه فرم درخواست گواهی فوت: یکی از وراث یا وکیلی که وکالت انحصار وراثت را دارد باید به شورای حل اختلاف شهری مراجعه کند و فرم درخواست گواهی فوت را تهیه کند.
- تکمیل فرم درخواست: در این فرم، اسامی تمامی افرادی که از متوفی ارث میبرند و نسبت آنها با فرد فوت شده ثبت میشود.
- تحویل فرم درخواست به مراجع صدور گواهی فوت: فرم درخواست به شورای حل اختلاف شهری ارسال میشود تا این مرکز مسئول دریافت و پردازش فرم و صدور گواهی فوت باشد.
- بررسی و صدور گواهی فوت: پس از دریافت فرم درخواست، مراجع صدور گواهی فوت اطلاعات مربوطه را بررسی کرده و در صورت صحت، گواهی فوت را صادر میکنند.
- تحویل گواهی فوت: گواهی فوت به یکی از وراث یا وکیل ایشان تحویل داده میشود. این گواهی شامل اطلاعات مربوط به فوت فرد، شامل نام و نام خانوادگی، علت و تاریخ فوت میباشد.
با دریافت گواهی فوت، میتوانید به مراحل بعدی انحصار وراثت، مانند ثبت دادخواست انحصار وراثت و مراجعه به شورای حل اختلاف، پرداخته و فرآیند انحصار وراثت را ادامه دهید.
۳- تائید وراث
مرحله تائید وراث نیز یکی از مراحل اساسی در فرآیند انحصار وراثت است. در این مرحله، شاهدانی که همهی وراث را میشناسند، حضور دارند و استشهادیه انحصار وراثت توسط آنها امضا میشود. این استشهادیه با امضای شاهدان و ارائه مدارک مربوطه، وراث شخص فوت شده را به صورت رسمی و قانونی تائید میکند. سپس دفتر اسناد رسمی مربوطه نسبت به تنظیم شهادتنامهای اقدام میکند که برای مراحل بعدی انحصار وراثت و ارائه به شورای حل اختلاف مورد استفاده قرار میگیرد.
فرم استشهادیه گواهی انحصار وراثت
فرم استشهادیه مخصوص گواهی انحصار وراثت به شرح زیر است:
به گواهی میطلبم خانم ها و آقایانی را که آگاه هستند شادروان …….در تاریخ ……. در شهر ……… آخرین اقامتگاه دائمی خود در گذشته است و هنگام فوت:
تعداد ……… پسر داشته / نداشته به نام ………… تعداد ……… دختر داشته / نداشته به نام ……….. تعداد ……… همسر دائمی داشته / نداشته به نام ……… تعداد ……… مادر داشته / نداشته به نام……… تعداد ……… پدر داشته / نداشته به نام ……… و وراث دیگری غیر از افراد نامبرده بالا ندارد و در موقع فوت مذهب متوفی …….. .بوده و دارائی او کمتر / بیشتر از مبلغ ……… بوده است تا اطلاعات خود را در برگ بنویسد.
گواه اول:
اینجانب نام …….. نام خانوادگی …….. شغل …….. سن …….. شماره شناسنامه …….. صادره از ……..فرزند …….. که با خانواده (نام متوفی) ……… از نزدیک آشنا هستم ولی رابطه خویشاوندی یا در گذشته و بازماندگان او ندارم و فاقد محکومیت کیفری میباشم، خداوند متعال را در نظر گرفته سوگند یاد میکنیم که جز به راستی چیزی ننویسیم و یا علم به مقررات و مجازات گواهی دروغ به شرحی که در پشت ورقه نوشته شده است و التزام به راستگویی مراتب بالا را کلا گواهی می کنم.
صحت امضای ……… که با علامت ……….. مشخص شده است مورد گواهی است دفترخانه شماره ………
گواه دوم:
اینجانب نام ……… نام خانوادگی ……… شغل ……… سن ……… شماره شناسنامه ……… صادره از ……… فرزند ……… که با خانواده ( نام متوفی ) ……… از نزدیک آشنا هستم ولی رابطه خویشاوندی یا در گذشته و بازماندگان او ندارم و فاقد محکومیت کیفری میباشم ، خداوند متعال را در نظر گرفته سوگند یاد می کنیم که جز به راستی چیزی ننویسیم و یا علم به مقررات و مجازات گواهی دروغ به شرحی که در پشت ورقه نوشته شده است و التزام به راستگویی مراتب بالا را کلا گواهی میکنم. صحت امضای ……… که با علامت ……… مشخص شده است مورد گواهی است دفترخانه شماره ………
۴- مشخص کردن مالیات بر ارث
برای مشخص کردن مالیات بر ارث، ابتدا لیستی از تمام داراییهای متوفی تهیه میشود. این داراییها، شامل اموال منقول و غیرمنقول متوفی میشود که باید به طور دقیق و مشخص معرفی شوند. برای مشخص کردن تکلیف مالیات بر ارث، یکی از وراث باید به اداره دارایی مراجعه کند تا مالیات بر ارث متعلقه به هر وراث بر اساس نسبت آنها با شخص فوت شده مشخص شود.
بعد از دریافت رسید از اداره دارایی که شامل میزان مالیات بر ارث است، میتوان به مراحل بعدی، از جمله مراجعه به شورای حل اختلاف، پرداخته و فرآیند انحصار وراثت را ادامه داد. در این مرحله، لیستی از اموال معاف از مالیات بر ارث و داراییهایی که مشمول مالیات بر ارث میباشند، مشخص میشود. اموالی مانند سپردههای بانکی، اوراق بهادار، وسایل نقلیه، املاک، و غیره دارای مالیات بر ارث هستند، در حالی که وجوه بازنشستگی، وظیفه، پسانداز خدمت، مزایای پایان خدمت و اثاث منزل متوفی معاف از مالیات بر ارث میباشند
۵-مراجعه مجدد به شوای حل اختلاف
مراجعه مجدد به شورای حل اختلاف یکی از مراحل انحصار وراثت است که ممکن است وکیل انحصار وراثت یا یکی از وراث به نمایندگی بقیه انجام دهد. در این مرحله، با داشتن مدارک لازم، به شورای حل اختلاف مراجعه میشود و ادامه فرآیند انحصار وراثت را آغاز میکند. حضور تمامی وراث ضروری نیست و میتوان با نمایندگی یکی از آنها این مرحله را انجام داد.
مدارکی که باید در این مرحله به همراه داشته باشید عبارتند از:
- فرم مخصوصی که در دفتر اسناد رسمی که همهی وراث و شاهدان امضا کردهاند، تهیه شده است.
- کپی و اصل شناسنامه همهی وراث.
- کپی برابر اصل شناسنامه همسر فرد فوت شده.
- گواهی فوت متوفی.
- گواهی مالیات بر ارث.
- دادخواست گواهی انحصار وراثت.
با داشتن این مدارک، میتوانید به شورای حل اختلاف مراجعه کرده و فرآیند انحصار وراثت را به صورت موثر ادامه دهید.
۶-آیا متوفی ورثه دیگری دارد؟
در مراحل انحصار وراثت، اهمیت داشتن یا عدم داشتن ورثههای دیگر نیز مطرح است. برای اطمینان از اینکه آیا متوفی ورثهای دیگر دارد یا خیر، مراجع قضایی پس از بررسی اسناد و مدارک مربوطه، با هزینه وراث آگهی انحصار وراثت را در روزنامههای کثیرالانتشار منتشر میکنند.
در صورت وجود ورثهای دیگر که ادعای وراثت را دارد، به او اجازه میدهند که در یک مدت مشخص (معمولاً یک ماه) به دادگاه مراجعه کند و ادعای خود را مطرح کند. در صورت عدم حضور ورثه دیگر، گواهی انحصار وراثت صادر میشود.
در شهرهای بزرگ، آگهی انحصار وراثت در روزنامههای کثیرالانتشار چاپ میشود، در حالی که در روستاها، آگهی به صورت چاپی در جاهایی نصب میشود که در دید همهی اهالی وراث باشد. این اقدام برای اطلاع رسانی به تمامی اشخاصی که ممکن است ورثه باشند، صورت میگیرد.