وکیل تسخیری
تأکید بر حق داشتن وکیل به عنوان یکی از حقوق اساسی انسانی مهم است و در بسیاری از سیستم‌های حقوقی در جهان به عنوان حق معترفیت شده است. وکیل یک نماینده حقوقی است که افراد را در معاملات حقوقی و موارد قانونی نمایندگی می‌کند و در دادگاه‌ها نیز می‌تواند به موکلان کمک کند. در متن شما به قانون اساسی و مفاد آن در این زمینه اشاره شده است.
در بسیاری از جوامع و حقوقی، افراد حق دارند تا وکیل خود را انتخاب کرده و در دعاوی حقوقی یا کیفری از خدمات و نصایح حقوقی وکیل خود بهره‌برداری کنند. این حق معمولاً به افراد تضمین می‌شود تا به بهترین شکل ممکن در دادگاه دفاع کنند.
اگر متهم یا متهم به معرفی وکیل نپردازد یا وکیل نداشته باشد، دادگاه ممکن است یک وکیل تسخیری برای وی تعیین کند تا حق دفاع از وی را تضمین کند. این اقدام معمولاً به منظور حفظ حقوق متهم است و جلوگیری از تضییع حقوق او در دادگاه می‌باشد.
وکیل تسخیری کیست؟
وکیل تسخیری در دعاوی کیفری به عنوان یک وکیلی تعیین می‌شود که برای متهم یا بزه‌دیده مخصوصاً در صورت عدم توانایی مالی طرف به انتخاب وکیل شخصی اشتغال داشته باشد. این اقدام به منظور حفظ حقوق متهم و بزه‌دیده و تضمین دادن حق به دفاع در دادگاه انجام می‌شود.
قانونگذار به منظور تضمین تساوی میان طرفین دعوا و اطمینان از اینکه حتی افرادی که ندارند تا وکیل شخصی را استخدام کنند، این امکان را فراهم کرده است. این اجرایی بسیار مهم است، زیرا در دعاوی کیفری، ممکن است منافع زندگی و آزادی شخص در معرض خطر قرار گیرد.
در برخی جرایم و شرایط، دادگاه ممکن است بدون درخواست متهم، برای وی وکیل تسخیری تعیین کند. این ممکن است در مواردی اتفاق بیفتد که دفاع از حقوق متهم یا بزه‌دیده بسیار حیاتی باشد یا ممکن است متهم ندارد که از این حق استفاده کند.
شرایط گرفتن وکیل تسخیری
در قوانین آیین دادرسی کیفری، شرایطی برای گرفتن وکیل تسخیری در دعاوی کیفری تعیین شده است. این شرایط به صورت زیر خلاصه می‌شوند:
- زمانی که متهم از تمکن مالی برای استخدام وکیل خصوصی برخوردار نباشد:
- متهم می‌تواند تا پایان اولین جلسه رسیدگی در دادگاه، از دادگاه رسیدگاه کننده تقاضای وکیل تسخیری نماید.
- اگر دادگاه احراز کند که متهم از تمکن مالی برای استخدام وکیل خصوصی برخوردار نیست، دادگاه وکیل تسخیری برای وی تعیین می‌کند.
- جرائم خاص و شرایط خاص:
- در برخی جرایم و شرایط خاص، دادگاه ممکن است برای متهم، حتی بدون درخواست وی، وکیل تسخیری تعیین کند.
- این موارد شامل:
- جرم‌های موجب مجازات سلب حیات، حبس ابد، و قطع عضو.
- جرائم عمدی علیه تمامیت جسمانی با یک سوم دیه کامل یا بیشتر از آن.
- جرائم موجب مجازات تعزیری درجه چهار و بالاتر.
- جرائم اطفال و نوجوانان که صلاحیت رسیدگی به آن‌ها در دادگاه کیفری یک است یا مستلزم پرداخت دیه یا ارش بیشتر از خمس دیه کامل است، یا جرائم تعزیری درجه شش و بالاتر.
- جرائمی که مجازات آن، سلب حیات یا حبس ابد است و متهم در مرحله تحقیقات مقدماتی اقدام به معرفی وکیل نکند.
در این موارد، دادگاه مسئول تعیین وکیل تسخیری برای متهم می‌باشد تا حق دفاع متهم در دادگاه تضمین شود. این اقدامات به منظور اطمینان از عدالت در فرآیند دادرسی کیفری و تضمین حقوق متهم در مواردی از جرم‌های جدی اتخاذ می‌شوند.
شرایط گرفتن وکیل تسخیری
قاعدتاً، در حالت‌هایی که وکیل تسخیری برای یک متهم تعیین شده و به وی مختصرنامه وکالت داده شده، وکیل ملزم به انجام وکالت در آن پرونده می‌باشد. اما شرایط خاصی وجود دارد که ممکن است وکیل تسخیری از انجام وکالت در یک پرونده منع شود. این شرایط عبارتند از:
- وجود جهات رد دادرس: اگر بین وکیل تسخیری و یکی از طرفین در دعوا یا معاونان جرم یا وکلای آنان، ارتباط قرابت نسبی یا سببی وجود داشته باشد، ممکن است وکیل تسخیری از انجام وکالت در آن پرونده منع شود. این اقدام به منظور جلوگیری از تداخل و تعارض منافع در دادگاه و تضمین عدالت در دادرسی انجام می‌شود.
- وجود شکایت انتظامی: اگر یک شکایت انتظامی در مورد وکیل تسخیری وجود داشته باشد که به نقض اخلاقیت یا رفتار نامناسب وکیل اشاره دارد، ممکن است وکیل تسخیری از انجام وکالت منع شود.
- وجود دعوای حقوقی یا کیفری: اگر وکیل تسخیری درگیر یک دعوای حقوقی یا کیفری با یکی از طرفین یا وکلای آنان باشد، ممکن است وی از انجام وکالت در پرونده معاف شود.
